Als rechter heb ik in meer dan dertig jaar duizenden geschillen zien langskomen. Hoe vaak hebben mijn handen toen niet gejeukt om formaliteiten naast me neer te leggen om partijen sneller te kunnen helpen? Of hoe graag zou ik soms niet iemand uit mijn eigen netwerk hebben benaderd omdat ik wist dat deze me zó het antwoord zou kunnen geven op een vraag waarover partijen streden? Dat deed ik natuurlijk allemaal nooit. Als rechter houd je je aan de wet, aan de procesreglementen en leef je noodgedwongen met de praktische beperkingen die een ambtelijk apparaat nu eenmaal heeft.
Sinds een jaar doe ik in Roosmale Nepveu conflictbeëindiging aan buitengerechtelijke conflictoplossing. Ik merk hoe fijn het is om partijen al binnen een paar dagen te kunnen spreken; om dat te doen op een locatie en onder omstandigheden die voor deze mensen prettig zijn; om samen met partijen naar bevind van zaken de procedureafspraken te kunnen bijstellen, als de procedure maar wel fair blijft. En tenslotte, om als deelnemer van het samenwerkingsverband IzAAC snel en voor partijen transparant specialistische expertise te kunnen inschakelen. Niemand kan zelf alles weten, maar je moet wel zorgen dat je te weten komt wat je nodig hebt om cliënten goed te helpen.
In beide werelden, of ik nu rechtspreek of bemiddel, blijkt ook heel veel hetzelfde: je moet onpartijdig zijn en je moet vooral eerst luisteren. Je moet hoor en wederhoor toepassen. Je moet ook partijen laten luisteren naar het verhaal van de ander. En als er dan ècht geen beweging in de standpunten meer zit, moet je met kennis van zaken kunnen en durven uitleggen wie er ongelijk heeft. Want ook dat blijft soms domweg nodig. In zo’n geval weten collega’s van IzAAC dat ze mij altijd mogen bellen want die expertise breng ik in.
IzAAC is er voor voorkoming, beheersing en oplossing van geschillen. Als het maar even kan, lukt dat in overleg, maar soms is een “rechterlijk” duwtje in de rug nodig.
